Το ποτάμι κυλάει...(Και φωτιά στο Γοργοπόταμο)

Πάνε πια εξήντα τόσα χρόνια από εκείνη τη νύχτα της 25-26/11/1942 που έγινε η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου. Η ιστορία είναι γνωστή λίγο πολύ σε όλους. Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ σε μια κοινή επιχείρηση εξουδετέρωσαν τη φρουρά της γέφυρας και οι βρετανοί σαμποτέρ την ανατίναξαν. Μέσα στα μαύρα εκείνα χρόνια της κατοχής έγινε στην Ελλάδα το μεγαλύτερο μέχρι τότε σαμποτάζ στην κατεχόμενη Ευρώπη. Οι έλληνες αντάρτες δεν είχαν ούτε μια απώλεια...

Η συνέχεια δεν ήταν τόσο ρόδινη. Διχόνοια... εμφύλιος σπαραγμός η αντίσταση παράνομη, ξερονήσια φυλακές...

Η Ελλάδα του '50-'60 μια μίζερη χώρα, με ανάπηρη δημοκρατία ( ; ), πολιτικές διώξεις και τη μετανάστευση να τρώει τα καλύτερα παιδιά της...

Πέρασαν δυο δεκαετίες και το 1964 για πρώτη φορά αποφασίστηκε να γιορταστεί επίσημα η επέτειος. Οι αντιστασιακοί ζούσαν ακόμα. Το πλήθος κατέκλυσε τον Γοργοπόταμο. Υπολογίζεται πως 20.000 άτομα μετείχαν στον εορτασμό. Ωστόσο δεν επετράπη στους εκπροσώπους των αντιστασιακών οργανώσεων να καταθέσουν στεφάνια. Οι επίσημοι κατέθεσαν άρον άρον και έφυγαν κηρύσσοντας το τέλος της εκδήλωσης. Το πλήθος ήταν φουρτουνιασμένο και ξαφνικά ακούστηκε μια έκρηξη... Φωτιά και καπνός... 13 άνθρωποι κείτονταν νεκροί ενώ 50 τραυματίστηκαν...

Η επίσημη εκδοχή είναι πως επρόκειτο για παλιά νάρκη κατά προσωπικού από την εποχή του εμφυλίου ενώ πολλοί ισχυρίζονται πως επρόκειτο για εγκληματική προβοκάτσια σχεδιασμένη από την CIA μιας και η περιοχή είχε κηρυχθεί εκκαθαρισμένη από τον στρατό τρεις φορές μέχρι τότε... Ποτέ δεν θα μάθουμε την αλήθεια ίσως...

Η επέτειος δεν ξαναγιορτάστηκε επίσημα για σχεδόν 20 χρόνια.

Όμως ένας παλιός αντάρτης συνέχιζε να πηγαίνει κάθε χρόνο εκεί μόνος με ένα γραμμόφωνο που έπαιζε τραγούδια ενώ τα τραίνα πέρναγαν σφυρίζοντας πάνω από το φουσκωμένο ποτάμι... Ήταν ο δικός του τρόπος να αποτίσει φόρο τιμής...

Ύστερα ήρθε η δικτατορία... Το ποτάμι συνέχισε να κυλάει όπως πάντα βουερό και έρημο...

...

Λευτεριά, Λευτεριά, σε νοσταλγούνε,
μακρινά δάση, ρημαγμένοι κήποι,

όσοι άνθρωποι προσδέχονται τη λύπη

σαν έπαθλο του αγώνα, και μοχθούνε,

και τη ζωή τους εξακολουθούνε,

νεκροί που η καθιέρωση τους λείπει.

Κώστας Καρυωτάκης