Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2010

Ασημένιο φεγγάρι!

Έχω μια αδυναμία στην φωτογραφία... Για την ακρίβεια σε αυτό που ονομάζω "πραγματική φωτογραφία" την κλασσική ασπρόμαυρη φωτογραφία που βασίζεται στα αλογονίδια του αργύρου... Η αγάπου μου για τη φωτογραφία ξεκινάει από το 1985 όταν δεκαεννιάχρονος μπήκα για πρώτη φορά σε σκοτεινό θάλαμο και είδα όλη τη διαδικασία εμφάνισης και εκτύπωσης ασπρόμαυρων φιλμ. Αυτό ήταν! Κόλλησα καλοί μου αναγνώστες. Πήρα αμέσως τανκ εμφάνισης, ένα κουτί εμφανιστή Agfa Refinal και ένα φακελλακι με στερέωση σε σκόνη. Βγήκα βόλτα στην Καλαμάτα τράβηξα βιαστικά ολόκληρο το φιλμ και πήγα σπίτι.

Ο εξοπλισμός μου για την εμφάνιση ασπρόμαυρων φιλμ

Ακολούθησα τις οδηγίες, σωστή θερμοκρασία και χρόνος εμφάνισης, σταμάτημά της με πλύσιμο στερέωση και τελικό πλύσιμο.'Εβγαλα το φιλμ από το τανκ και ναι μαγεία οι μικρές αρνητικές εικόνες ήταν εκεί καλογραμένες.

Το είδωλο στο ασπρόμαυρο φιλμ αποτελείται από κόκκους αργύρου... ασημένιο!

Σκέφτηκα να συνδυάσω την αστρονομία με την φωτογραφία έστρεψα την μηχανή στον ουρανό στερεωμένη πάνω στο σωλήνα του Celestron 8 για να παρακολουθεί την κίνηση του ουρανού και άφησα το κλείστρο ανοικτό για δέκα λεπτά. Εμφάνισα και εκτύπωσα το φιλμ και είδα εκστασιασμένος την πρώτη μου αστροφωτογραφία τον αστερισμό του Ωρίωνα τραβηγμένο από το μπαλκόνι του σπιτιού μου στην Καλαμάτα...


Η πρώτη μου αστροφωτογραφία, ο αστερισμός του Ωρίωνα με Agfapan 400

Δυστυχώς πια δουλεύω πολλές ώρες και το μικρό διαμέρισμα που μένω δεν έχει χώρο για να στήσω κανονικό σκοτεινό θάλαμο. Συνεχίζω να τραβάω κάπου κάπου ασπρόμαυρα φιλμ τα εμφανίζω και αποθηκεύω τα αρνητικά αφού τα δώσω να μου τα σκανάρουν. Βρήκα προχτές ένα φιλμ που το είχα αφήσει τραβηγμένο πολύ καιρό. Δεν έκανα δεύτερη σκέψη έβγαλα το τανκ και τα χημικά και το εμφάνισα. Όταν το άπλωσα για στέγνωμα ένα μικρό ασημένιο είδωλο της Σελήνης ήταν ανάμεσα στις καθημερινές επίγειες φωτογραφίες. Φάνηκε  σαν να χαμογελάει...


Η Σελήνη φωτογραφημένη σε Kodak T-max 100 με το 6 ιντσών κατοπτρικό μου τηλεσκόπιο

Παρασκευή 15 Οκτωβρίου 2010

Γενέθλια και ουράνια ερπετά!


1846 23 Σεπτέμβρη ο γερμανός αστρονόμος Galle στο αστεροσκοπείο του Βερολίνου παρατήρηση για πρώτη φορά έναν καινούργιο κόσμο: τον πλανήτη Ποσειδώνα.
Η ανακάλυψη δεν ήταν κεραυνός εν αθρία. Από την ανακάλυψη του πλανήτη Ουρανού το 1781 από τον William Herschel είχαν αρχίσει να παρατηρούνται ανωμαλίες στην κίνηση του πλανήτη που δεν μπορούσαν να εξηγηθούν με τους νόμους του νεύτωνα. Οι αστρονόμοι υποψιάζονταν πως ένα μεγάλο ουράνιο σώμα (πλανήτης) επηρέαζε την κίνηση του Ουρανού. Στο πρόβλημα επιτέθηκαν ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο δύο λαμπρά μαθηματικά μυαλά της εποχής. Ο γάλλος Le Verrier και ο βρεττανός John Couch Adams. Η ιστορία είναι λίγο πολύ γνωστή ο Le Verrier έστειλε στον Galle την πρόβλεψή του για τη θέση του άγνωστου μέχρι τότε πλανήτη και ο Galle τον εντόπισε το ίδιο βράδυ. Μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν πως τη δόξα μοιράζονταν και ο Adams που είχε προηγηθεί μερικούς μήνες από τον Le Verrier αν και τα αρχεία με την αλληλογραφία του με τον Βασιλικό Αστρονόμο Sir George Airy που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα στη... Χιλή(!!!) δείχνουν πως με της συνεχείς αναθεωρήσεις της θέσης του άγνωστου πλανήτη μάλλον μπέρδεψε τον Airy στο να τον ανακαλύψει.
Τη δόξα την πήρε ο Le Verrier που έγινε και διευθυντής - τύρανος λόγο του κακού του χαρακτήρα των υφιστεμένων του στο αστεροσκοπείο του Παρισιού.
Ο εγωισμός του έφτασε σε τέτοιο σημείο που ήθελε ο πλανήτης να ονομαστεί Le Verrier ενώ λέγεται πως δεν έβαλε ποτέ το μάτι στον προσοφθάλμιο να παρατηρήσει τον πλανήτη που ανακάλυψε...
Είναι αξιοπερίεργο που ο Γαλιλαίος είχε παρατηρήσει δύο φορές τον Ποσειδώνα στις 28/12 του 1612 και στις 27/1 του 1613. Δυστυχώς ενώ φαίνεται να παρατήρησε την μετακίνηση του "σταθερού" αστέρα στην δεύτερη ημερομηνία δεν έδωσε σημασία και δεν ξαναπαρατήρησε τον περίεργο αυτόν "σταθερό" αστέρα. Τι κρίμα! Πόσο προτιμότερο θα ήταν να είχε κάνει την ανακάλυψη ο Μέγας Γαλιλαίος αντί για τον δύστροπο παλιοχαρακτήρα Le Verrier!
Η δική μου "ανακάλυψη" του Ποσειδώνα ήρθε το 1984 ταυτόχρονα με αυτήν του Ουρανού. Με ένα χάρτη του περιοδικού "Astronomy" που έδειχνε την πορεία του πλανήτη στον ουράνιο θόλο για όλο το έτος εντόπισα με τα κυάλια μου ένα αμυδρό άστρο. Ένα πρόχειρο σκίτσο της περιοχής και μερικές μέρες μετά δεύτερη παρατήρηση έδειξε ένα "άστρο" να έχει μετακινηθεί. Είχα "ανακαλύψει" κι εγώ τον Ποσειδώνα!
Ωστόσο δεν κατόρθωσα να τον διακρίνω δίσκο με το 80 χιλιοστών διοπτρικό μου τηλεσκόπιο. Αυτό έγινε την επόμενη χρονιά με το πορτοκαλί Celestron 8 που σε 240x μεγέθυνση τον έδειξε σαν μικρό γαλαζωπό δίσκο.



Για να πω την αλήθεια απορώ γιατί ο Adams δεν έψαχνε και μόνος του τον πλανήτη. Στο 8 μέγεθος είναι αρκετά λαμπρός, ορατός και με το μικρότερο τηλεσκόπιο σαν άστρο και η κίνησή του τον προδίδει εύκολα...
Χρόνια είχα να παρατηρήσω τον Ποσειδώνα και φέτος 164 χρόνια μετά την ανακαλυψή του ο πλανήτης συμπλήρωσε μια περιφορά γύρω από τον ήλιο... Βρίσκεται πάλι στον αστερισμό του Αιγόκερω κοντά στο σημείο που ήταν όταν ανακαλύφθηκε. Ένα ποσειδώνιο "έτος" 164 δικά μας!
Ο πλανήτης βρισκόταν πολύ κοντά σε ένα άστρο 5,4 μεγέθους που ήταν ορατό με γυμνό μάτι. Το στόχευσα με τον ερευνητή και να δίπλα του ένα αμυδρό σημαδάκι. Ττο στοχεύω και ανεβάζω μεγέθυνση στις 400x. Διακρίνω έναν μικρό δίσκο σε χρώμα απαλό γαλάζιο δίπλα ένα αμυδρό σημαδάκι... ήταν ο δορυφόρος του ο Τρίτωνας... Χαμογέλασα. Να τα εκατοστήσεις ψιθύρισα στον μακρινό πλανήτη... 30 φορές πιο μακριά από ότι η Γη από τον ήλιο και θερμοκρασία -220C, ωστόσο όπως ανακάλυψε το Voyager το 1989 στον πλανήτη φυσούν άνεμοι με υπερηχητική ταχύτητα! Περίεργο που έχει τέτοια ατμοσφαιρική δραστηριότητα σε τόσο μεγάλη απόσταση από τον ήλιο.

Ο ουρανός μόλις είχε καθαρίσει από βροχή και τα είδωλα δεν ήταν σταθερά να βάλω κι άλλη μεγέθυνση στον Ποσειδώνα. Έστρεψα το τηλεσκόπιο βόρεια στον μικρό αστερισμό της Σαύρας... Στριμωγμένη η μικρή Σαύρα ανάμεσα στον Κηφέα, τον Κύκνο την Ανδρομέδα και τον Πήγασο. 

Θυμάμαι που είχα δει μια ομάδα άστρων σαν W που έμοιαζε με την Κασσιόπη στον ουρανό όταν ήμουν παιδί. Μια ματιά σε ένα χάρτη και ναι ήταν η Σαύρα! Αστερισμός που σχηματίστηκε από τον Hevelius τον 17ο αιώνα δεν έχει την αρχαία ιστορία των γειτόνων της η ταπεινή Σαύρα ενώ ο μεγάλος Camille Flammarion είχε γράψει πως θα επιθυμούσε να την δει να γκρεμίζεται από τον ουρανό. Ευτυχώς το συμπαθές ερπετό την γλύτωσε και η Διεθνής Αστρονομική Ένωση την συμπεριέλαβε στους 88 επίσημα αναγνωρισμένους αστερισμούς.

Το τηλεσκόπιο στοχεύει το μικρό πλανητικό νεφέλωμα IC5217... μεγέθυνση 60x και στο πεδίο μου βλέπω μια θάλασσα από άστρα. Άντε βρες ποιο είναι το IC5217. Προσεχτική αναγνώριση του πεδίου και νατο το ύποπτο αστεράκι. Ανεβάζω τη μεγέθυνση στις 200 φορές και ναι, είναι μικρό δισκάκι σαν ένα φάντασμα του Ποσειδώνα! Δικαιώνει τον τίτλο του πλανητικού νεφελώματος!


Πάω σε ένα πιο δύσκολο νεφέλωμα το Minkowski 2-53 κοντά στα σύνορα με τον Κηφέα!

Πολύ αμυδρό, το βιβλίο μου γράφει μέγεθος 14,8!


Τίποτα στο πεδίο! Προσαρμόζω ένα φίλτρο νεφελωμάτων και το υπόβαθρο σκοτεινιάζει... περιφερειακή όραση και ναι φαίνεται ένα αμυδρό δισκάκι στη θέση που δείχνει ο χάρτης... Άλλο ένα Minkowski κατακτήθηκε από το τηλεσκόπιο των 12". Γυρίζω το τηλεσκόπιο στον Υδροχόο και απολαμβάνω την τεράστια μπάλα από άστρα... το σφαιρωτό σμήνος Μ2 βλέπω να γίνεται πιο αμυδρό όπως το παρατηρώ... Σύννεφα έχουν αρχίσει να μαζεύονται απειλητικά στον ουρανό και είναι περασμένα μεσάνυχτα... Μαζεύω το τηλεσκόπιο και το βάζω στο αυτοκίνητο Η φύση ή...  ο θεός Ποσειδώνας δεν με άφησε να παρατηρήσω περισσότερο.
Δεν πειράζει να τα εκατοστήσεις εύχομαι στον μακρινό και μεγάλο γαλάζιο πλανήτη ενώ ο κινητήρας του αυτοκινήτου μου σπάει την ηρεμία της νύχτας καθώς ξεκινάει...

Σάββατο 2 Οκτωβρίου 2010

Φωλιάζουν άστρα...


Στη γειτονιά του φεγγαριού
βγήκα να σεργιανίσω
να ιδώ τα μάτια τ' ουρανού
τα χείλη να φιλήσω.

Μέσα στα μαύρα σου κυρά μου τα μαλλιά


φωλιάζουν άστρα, φωλιάζουν άστρα


κι ανοιξιάτικα πουλιά.


Μες στην καρδιά μου ένα πουλί
δεν βλέπεις πως σπαράζει
κι αν κελαηδεί κι αν κελαηδεί
το λιώνει το μαράζι.

Είσαι πριγκίπισσα σωστή 
και προίκα σου τα μάτια


η αρχοντιά δεν κατοικεί
μες στα χρυσά παλάτια.