Τετάρτη 30 Μαρτίου 2011

Καλό ταξίδι στον Ιάκωβο Καμπανέλλη...

Τι ωραία που είν’ η αγάπη μου
με το καθημερνό της φόρεμα
κι ένα χτενάκι στα μαλλιά.
Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία.

Κοπέλες του Άουσβιτς,
του Νταχάου κοπέλες,
μην είδατε την αγάπη μου;

Την είδαμε σε μακρινό ταξίδι,
δεν είχε πιά το φόρεμά της
ούτε χτενάκι στα μαλλιά.

Τι ωραία που είν’ η αγάπη μου,
η χαϊδεμένη από τη μάνα της
και τ’ αδελφού της τα φιλιά.
Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία.

Κοπέλες του Μαουτχάουζεν,
κοπέλες του Μπέλσεν,
μην είδατε την αγάπη μου;

Την είδαμε στην παγερή πλατεία
μ’ ένα αριθμό στο άσπρο της το χέρι,
με κίτρινο άστρο στην καρδιά.

Τι ωραία που είν’ η αγάπη μου,
η χαϊδεμένη από τη μάνα της
και τ’ αδελφού της τα φιλιά.
Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία.


Κυριακή 27 Μαρτίου 2011

Το ζώδιό μου είναι ΛΕΩΝ!

Ναι Λέων είναι επειδή γεννήθηκα 28/8 και ως γνωστόν τότε ο ήλιος είναι στον Λέοντα και όχι στην Παρθένο όπως λένε οι αστρολόγοι που αμφιβάλλω αν ξέρουν να δείξουν στον ουρανό τον καθένα από αυτούς τους αστερισμούς ή άν έχουν βάλει το μάτι τους στον προσοφθάλμιο να παρατηρήσουν οποιονδήποτε πλανήτη καλοί μου αναγνώστες.

Η θέση του ήλιου στις 28/8 είναι καταμεσίς στο Λέοντα όπως θα διαπιστώσετε

Είναι γεγονός πως με εκνευρίζει η θρησκευτική πίστη στην αστρολογία πολλών συνανθρώπων μας που φτάνει σε ακρότητες πολλές φορές (α καλό παιδί ο .... αλλά είναι Δίδυμος κι εγώ Ταύρος και δεν ταιριάζουμε και το λένε και σοβαρά!). Η επιστημονική πρόοδος και η λογική δεν έχει μπορέσει ακόμα να ξεριζώσει τέτοιες δοξασίες από τα μυαλά πολλών συνανθρώπων μας...

Ας είναι... Είναι πια άνοιξη και ο αστερισμός του Λέοντα είναι ψηλά. Το λαμπρότερό του άστρο ο Βασιλίσκος κατάλευκος δεσπόζει στον αστερισμό του Λέοντα ενώ μια γραμμή από άστρα σε σχήμα δρεπανιού όντως θυμίζει το λαιμό και το κεφάλι Λιονταριού. Μακριά από το επίπεδο του Γαλαξία μας ο Λέων είναι ένα παράθυρο να δούμε βαθιά στο σύμπαν. Δεν έχει άλλα αντικείμενα βαθέως ουρανού πέρα από γαλαξίες πολλοί από τους οποίους είναι πολύ ενδιαφέροντες!

Πολύ γνωστοί οι Μ65-66, Μ95-96 και ο ραβδωτός NGC2903.

'Ομως υπάρχει και ο γαλαξίας νάνος Leo I ή UGC5470 αν προτιμάτε που ανήκει στην τοπική ομάδα γαλαξιών. Ένα παιχνίδι της τύχης τοποθέτησε τη θέση του στον ουρανό μόλις 20' από τον λαμπρό αστέρα Βασιλίσκο (α του Λέοντα) με αποτέλεσμα η θέαση του να είναι πολύ δύσκολη. Ο Leo I ανακαλύφθηκε φωτογραφικά μόλις το 1950 με το τηλεσκόπιο Schmidt 48" στο αστεροσκοπείο Palomar.

Μέχρι μερικά χρόνια πριν θεωρούνταν απολύτως απρόσιτος στόχος για οπτική παρατήρηση ειδικά από ερασιτεχνικά τηλεσκόπια. Τα πράγματα έχουν αλλάξει όμως... Ο αείμνηστος W. S. Houston έγραψε για κάποιον ερασιτέχνη στις ΗΠΑ που παρατήρησε τον γαλαξία Leo I με ένα τηλεσκόπιο 17 ιντσών... Μιάμιση φορά μεγαλύτερο από το δικό μου...

antianemikos στοχεύοντας με το τηλεσκόπιο των 12 ιντσών

Το Σββατο στην Εύβοια πήγα στο γήπεδο του χωριού με τον φίλο Λευτέρη που είχε έρθει από την Αθήνα για παρατήρηση. Ύστερα από την προθέρμανση σε εύκολους και εντυπωσιακούς στόχους (Μ65-66, Μ3, Μ13, τον εντυπωσιακό γαλαξία "με την κόψη" NGC4565 στην Κόμη της Βερενίκης κι ενώ ο Λέων ήταν ψηλά λέω θα παρατηρήσω κάτι πραγματικά δύσκολο... Στοχεύω με το τηλεσκόπιο τον Βασιλίσκο στον Λέοντα με έναν φτηνό προσοφθάλμιο 25mm. Νάτος στο πεδίο ένα λευκό διαμάντι με τέσσερις ακτίνες περίθλασης από τα ελάσματα της βάσης του δευτερεύοντος κατόπτρου... Σιγά σιγά μετακινώ το τηλεσκόπιο βόρεια του Βασιλίσκου ώστε να τον βγάλω από το πεδίο... Κοιτώ προσεκτικά ναι με περιφερειακή όραση διακρίνεται μια μεγάλη ασαφής λάμψη ωοειδούς σχήματος. Μετακινώ το τηλεσκόπιο αργά και προσεκτικά να δω αν αλλάζει θέση σε σχέση με τα άστρα του πεδίου. Σε αυτήν την περίπτωση πρόκειται για κάποια εσωτερική ανάκλαση στον προσοφθάλμιο μιας και ο Βασιλίσκος είναι τόσο κοντά. Όχι η λάμψη μένει στο ίδιο σημείο σε σχέση με τα άστρα πεδίου. Αλλάζω προσοφθάλμιο και βάζω τον Brandon 25mm που έχει εξαιρετικό κοντράστ. Ναι η λάμψη είναι στο ίδιο σημείο και κάπως καλύτερα ορατή. Απομνημονεύω το πεδίο να το τσεκάρω με βάση κάποια φωτογραφία της περιοχής. (Ναι το έκανα την επόμενη μέρα η θέση που είδα είναι η σωστή ο Leo I κατακτήθηκε!)

Ο γαλαξίας νάνος Leo I ή UGC5470

Σε απόσταση 850.000 έτη φωτός και μάζα 20 εκατομμύρια φορές την μάζα του ήλιου είναι ένας γαλαξίας νάνος από τους μάλλον πολυάριθμους που υπάρχουν στο σύμπαν αλλά δύσκολο να εντοπιστούν σε μεγάλες αποστάσεις...

Πανυγηρίζω και στρέφω το τηλεσκόπιο μου με τη βοήθεια του χειριστηρίου GOTO σε άλλους στόχους. Διαβάζω από τον χάρτη και λέω στο Λευτέρη να δίνει εντολές... Ένας ένας σαρώνονται τρεις γαλαξίες στον αμυδρό αστερισμό του Κρατήρα, το εντυπωσιακό πλανητικό νεφέλωμα NGC3242 γνωστό και ως "φάντασμα του Δία" γιατί μοιάζει με μια αμυδρή εκδοχή του συγκεκριμένου πλανήτη. Βάζω ένα φίλτρο O-III στον προσοφθάλμιο και το παρατηρώ πάλι ανεβάζοντας μεγεθύνσεις... ναι παρουσιάζει δομή. Το 12" είναι τηλεσκόπιο σεβαστών διαστάσεων! Συνεχίζουμε με γαλαξίες στην Κόμη της Βερενίκης ώσπου καταλήγουμε στον γαλαξία Μ51 στους Θηρευτικούς Κύνες. Ναι οι σπείρες του ειναι ορατές σαν μια τεράστια κοσμική δίνη... και από κεί στο νεφέλωμα Μ97 στην Μεγάλη Άρκτο γνωστό και ως "νεφέλωμα κουκουβάγια" γιατί στις φωτογραφίες παρουσιάζεται σαν δίσκος με δύο τρύπες που θυμίζουν τα μάτια του γνωστού συμπαθούς πτηνού της νύχτας. Ναι με το φίλτρο τα "μάτια" είναι ορατά.. Η ώρα έχει περάσει και σιγά σιγά μαζεύουμε τον εξοπλισμό...

M97 στην Μεγάλη Άρκτο (γνωστό και ως "νεφέλωμα κουκουβάγια")

Μια ακόμη αστροφώτιστη νύχτα έφτασε στο τέλος της. Δεν πειράζει πολλές άλλες μας περιμένουν καθώς ο καιρός φτιάχνει!


Τρίτη 22 Μαρτίου 2011

Ψάχνοντας το γιατί...

Αναρωτιέμαι κάποτε πόσες ώρες έχω φάει κάτω από τον ουρανό... Πόσα βιβλία και πόσες ιστοσελίδες έχω διαβάσει... Πόσο εξοπλισμό έχω χειριστεί... Πόσο αρχαία φωτόνια έχουν πέσει στον αμφιβλιστροειδή μου... Ναι ξέρω πια τις τεχνικές, το δρόμο μέσα στον ουρανό, ξέρω το πως...

Θυμάμαι κάποιες νύχτες με ιδιαίτερη σημασία για μένα. Νύχτες γλυκές σαν παλιές αγάπες... Ένα ανοιξιάτικο βράδυ του 1981 που είδα πρώτη φορά τον Δία και τον Κρόνο στην Παρθένο με το πρώτο τηλεσκόπιο των 60 χιλιοστών...

Δίας και Κρόνος, Απρίλιος 1981

τον Μιζάρ στην Μεγάλη Άρκτο τον πρώτο μου διπλό αστέρα... Το 1984 που αναγνώρισα με κυάλια τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα σαν αστεράκια στον ουρανό που μετακινούνταν αργά από νύχτα σε νύχτα...

Τις νύχτες καλοκαίρια στο χωριό στην Εύβοια που έφηβος που χάζευα με γυμνο μάτι Αύγουστο τους Περσείδες να πέφτουν με τις μακριές πορτοκαλί ουρές τους και την Ανδρομέδα με τον Περσέα χέρι χέρι να ανεβαίνουν...

Τις νύχτες στον Πάρνωνα, δεκαετίες πια αργότερα, με φίλους να έχουμε κατασκηνώσει κάτω από τα έλατα και τα τηλεσκόπιά μας να παρατηρούν όλο και πιο δύσκολα ουράνια σώματα βυθισμένα στα βάθη του ουρανού...

Και πρόσφατα νύχτες στην Εύβοια μόνος στην ερημιά, δίπλα στο ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής με το τηλεσκόπιό μου να κάνει περαστικά αυτοκίνητα να επιταχύνουν φοβισμένα στην ερημιά κι εμένα να χαμογελώ...

Ναι ξέρω το πως... να βλέπω γαλαξίες 13 μεγέθους με 6 ίντσες άνοιγμα μόνο, να κάνω αστροάλματα σε μικροσκοπικά πλανητικά νεφελώματα... να βρίσκω εύκολα το δρόμο μου με χάρτες που για τον αμύητο μοιάζουν με λευκό χαρτί γεμάτο τελίτσες.

"Τι το ωραίο βρίσκεις σε όλα αυτά;" με ρώτησε κάποιος φίλος πρόσφατα.

"Ξέρεις τι σημαίνει άνθρωπος;" του απάντησα... "άνω θρώσκων"...



Though my soul may set in darkness, it will rise in perfect light;
I have loved the stars too fondly to be fearful of the night.

Sarah Williams

Δευτέρα 21 Μαρτίου 2011

Θάλασσες...

Ό,τι αγαπούσα αρνήθηκα για το πικρό σου αχείλι
τον τρόμο που δοκίμαζα πηδώντας το κατάρτι
το μπούσουλα, τη βάρδια μου και την πορεία στο χάρτη,
για ένα δυσεύρετο μικρό θαλασσινό κοχύλι.


Τον πυρετό στους Τροπικούς, του Ρίο τη μαλαφράντζα
την πυρκαγιά που ανάψαμε μια νύχτα στο Μανάο
Τη μαχαιριά που μου 'δωσε ο Μαγιάρος στην Κωστάντζα
και "Σε πονάει με τη νοτιά;" –Όχι από αλλού πονάω.

Του τρατολόγου τον καημό, του ναύτη την ορφάνια
του καραβιού που κάθισε την πλώρη τη σπασμένη
Τις ξεβαμένες στάμπες μου πούχα για περηφάνεια
για σένα, που σαλπάρισες, γολέτα αρματωμένη.

Τι να σου τάξω ατίθασο παιδί να σε κρατήσω
Παρηγοριά μου ο σάκος μου, σ' Αμερική κι Ασία
Σύρμα που εκόπηκε στα δυο και πως να το ματίσω;
Κατακαημένε, η θάλασσα μισάει την προδοσία.

...



[Γέρο, σου πρέπει μοναχά το σίδερο στα πόδια,
δύο μέτρα καραβόπανο, και αριστερά τιμόνι.
Μια μέδουσα σε αντίκρισε γαλάζια και σιμώνει
κι ένας βυθός που βόσκουνε σαλάχια και χταπόδια.]


Τετάρτη 2 Μαρτίου 2011