Τον 18ο αιωνα εζησε στην Γαλλια ο Charles Messier, αστρονομος με ειδικοτητα το κυνηγι κομητων. Καθε τοσο ομως εβλεπε στον ουρανο αντικειμενα με νεφελωδη οψη που εμοιαζαν με τους αγαπημενους του κομητες. Ετσι αποφασισε να τα καταγραψει σε εναν καταλογο ωστε οι μελλοντικοι κυνηγοι κομητων να μην μπερδευονται. Φυσικα ο Messier δεν ηταν σε θεση να γνωριζει ποσο σπουδαιοτερα σε σημασια ηταν τα αντικειμενα αυτα απο τους απλους κομητες του ηλιακου μας συστηματος.
Charles Messier 1730-1817
Ο W. Herschel αργοτερα εφτιαξε τον δικο του καταλογο αντικειμενων με νεφελωδη οψη, ομως απο σεβασμο δεν εδωσε σε κανενα αντικειμενο που ειχε ηδη καταγραψει ο Messier αριθμο στον δικο του καταλογο. Τα αντικειμενα του καταλογου του Messier μαζι με καποιες προσθηκες ειναι 110 (ακριβεστερα ισως 109 με διπλη καταγραφη του Μ101). Στην δεκαετια του 70 καποιοι στις ΗΠΑ παρατηρησαν πως ετσι οπως ειναι δισκορπισμενα στον ουρανο ειναι δυνατον σε καποια ασεληνη νυχτα κοντα στην εαρινη ισημερια να τα παρατηρησει κανεις ολα σε μια νυχτα! Ο αειμνηστος W. S. Houston εγραψε στο Sky and Telescope σχετικα και σιγα σιγα ολο και περισσοτεροι ερασιτεχνες αντιμετωπιζαν την προκληση να δουν ολα τα “Μ αντικειμενα” σε μια βραδια.. αυτο ονομαστηκε Μαραθωνιος Messier…
Εχω ακουσει πως παλιοτερα στην Μακεδονια καποιοι ελληνες ερασιτεχνες εκαναν εναν τετοιο Μαραθωνιο (ας γραψει σχετικα καποιος φιλος εαν γνωριζει). Το 2007 ηρθε η σειρα της νοτιας Ελλαδας, τα γεγονοτα εκτυλιχθηκαν οπως τα εξιστορω.
Υστερα απο συνεννοηση με το Θαναση (Ιανο) απο Σπαρτη και την Κατερινα απο Αθηνα οριστικοποιηθηκε ως τοπος για τον μαραθωνιο Messier 2007 η τοποθεσια βορεια απο το Τουριστικο Ταυγετου.
Αφου παρελαβα την Κατερινα απο το ΚΤΕΛ της Καλαματας ανηφορισαμε στο Τουριστικο Ταυγετου. Μετα απο λιγο εφτασε και ο Θανασης χαιρετισμοι τακτοποιηση στα δωματια και μια συντομη βολτα να βρουμε το καταλληλο σημειο για παρατηρηση. Ενα πλατωμα 3 περιπου χιλιομετρα βορεια ηταν οτι επρεπε. Οριζοντας 360 μοιρες και αρκετος χωρος για παρκαρισμα αυτοκινητων και τοποθετηση τηλεσκοπιων. Το δικο μου 8″ f/4.5 dob ιδιοκατασκευή, το 10″ f/4.8 skywatcher dob του Θαναση και τα 10×40 κυαλια μου ηταν ετοιμοπολεμα.
Επιστροφη στην βαση μας και καφεδακι καθοτι ο ουρανος εδειχνε εντελως συννεφιασμενος. Καπου καπου εβγαινα εξω και κοιταζα προς τα πανω 8 και κατι διαπιστωσα πως ο ουρανος εντελως ξαφνικα ηταν πεντακαθαρος… μπηκα μεσα ουρλιαζοντας ξεκιναμε!!!
Ντυσιμο γρηγορα γρηγορα στα ζεστα και αμεση εξορμηση στο σημειο παρατηρησης. Στο μεταξυ ενσωματωθηκε και ο φιλος Παναγιωτης απο Καλαματα που νομιζοντας πως ο καιρος θα ειναι ακαταλληλος ηρθε ελαφρα ντυμενος. Στησαμε τα τηλεσκοπια ενω η πρωτη ομαδα αντικειμενων του μαραθωνιου επεφτε ηδη επικινδυνα χαμηλα. Πανικος!!!!!!
Πρωτος στοχος Μ77 στο Κητος στοχευση με quickfinder και νατο στο πεδιο! Ο λαμπρος πυρηνας του γαλαξια τον εκανε ευκολα ορατο, ωρα 20:33 ο μαραθωνιος ειχε ξεκινησει! Δευτερος στοχος το Μ74 στους Ιχθεις πολυ δυσκολο δανειζομαι το 10″ του Θαναση βρισκω τον γαλαξια, ενα κατι παραπανω απο το τιποτα στοπ πεδιο μια αδιορατη λαμψη ορατη με κινηση του σωληνα επιβεβαιαωση απο τον Παναγιωτη και καταχωριση απο την ακουραστη … γραμματεα μας Κατερινα που κατεγραφε τους στοχους και επιβεβαιωνε κοιταζοντας απο τον προσοφθαλμιο. M31,32,110 στην Ανδρομεδα και υστερα Μ33 ορατο εντελως οριακα με το 8″ f/4.5 ο Θανασης καθυστερει και αποτυχαινει να βρει το Μ33 που εχει πεσει ηδη χαμηλα και επηρεαζεται απο την φωτορυπανση της Καλαματας.
Τα πρωτα δυσκολα αντικειμενα εφυγαν σιγα σιγα ανεβαινουμε προς τα πανω και τελειωνουμε το πρωτο γκρουπ με το Μ79 στον Λαγωο ωρα 20:57 που επεφτε χαμηλα… ανασα.. παρα τα δυσκολα τα βγαλαμε περα… στον μαραθωνιο Messier δεν υπαρχει “ζεσταμα” απαιτειται εκινηση με γερο “σπριντ” αν δεν θελει κανεις να χασει καποια απο τα πρωτα αντικειμενα στο λυκοφως.Ειχα παρει φορα ενα ενα ανεφερα τα αντικειμενα και την ωρα το ιδιο και ο Θανασης η Κατερινα κατεγραφε, μερικοι σταθμοι:
21:12 Μ35 στους Διδυμους, 21:38 Μ65-66 στον Λεοντα, 21:55 Μ51 στους Θηρευτικους Κυνες….
Ξαφνικα φωτα απο ενα αμαξι και φωνες Σπαρτιατες ! Καλαματιανοι!!! Ηταν η γνωριμη φωνη του φιλου Τακη (dark nebula) που με τον spartiatis ηρθαν να μας βρουν. Χαιρετηθηκαμε και εστησαν και αυτοι το τηλεσκοπιο τους
Τελικα ωρα 22:26 στοχευση στο μεσο της νοητης γραμμης ε Παρθενου – β Λεοντα και το ζευγος των φωτεινων γαλαξιων Μ84-Μ86 ηταν στο πεδιο του 18mm Meade SWA.. αρχιζε η σαρωση της περιοχης Παρθενου – Κομης. Με την βοηθεια λεπτομερων χαρτων και αντικατασταση των αστροαλματων με … γαλαξιοαλματα αποπεδιο σε πεδιο εγινε γρηγορα και αποφασιστικα!
Ωρα 22:43 χωρις βιασυνη τελειωσε η σαρωση με την καταγραφη του Μ99 στην Κομη της Βερενικης.
Σαρωση των γαλαξιων Μ61 και Μ49 και τελος καταγραφη των Μ68, Μ83 στην Υδρα ωρα 22:57.
Απογραφη μεχρι στιγμης 69 αντικειμενα αλλα 41 και τελος… ωρα για καποια χαλαρωση καταγραφη Μ13 Μ92 και Μ5 πριν τα μεσανυχτα και μαζεμα ζεστασιας στο αυτοκινητο.. ηταν απαραιτητη….
Ο Παναγιωτης απο Καλαματα και οι φιλοι απο την Σπαρτη εφυγαν αφου μας χαιρετησαν μειναμε η αρχικη ομαδα των τριων αποφασισμενων για ολα!!!
Μετα το διαλλειμα ωρα 00:40 το Μ57 μολις φαινοταν πανω απο το βουνο καταγραφη και συνεχεια! Περασμα σιγα σιγα σε Οφιουχο Σκορπιο και τελος Τοξοτη… πρωτο αντικειμενο στον Τοξοτη το ανοιχτο σμηνος Μ23 ωρα 03:15… σαρωση των γνωριμων καλοκαιρινων Μ8, Μ20,Μ22 …..εως το Μ55 ωρα 4:58 οπως εσκαζε πανω απο τον οριζοντα.. ενα πρωινο πουλι τιτιβισε καπου μακρια, η αυγη δεν θα αργουσε, πανω στο χορταρι ελαμπαν μικροσκοπικοι κρυσταλλοι παγου…….. ηταν η ωρα για την τελικη αναμετρηση στα συνορα του Τοξοτη, στον Υδροχοο και τελος στην απολυτη προκληση: το Μ30 στον Αιγοκερω.
Ας δουμε τι εγινε: 05:03 Μ75 στα συνορα Τοξοτη Αιγοκερω νατο στο πεδιο, ωρα 05:20 αναζητηση του μικροσκοπικου σφαιρωτου Μ72 και του μικροαστερισμου – ψευδοσμηνους Μ73, τιποτα! Αδυνατο να βρεθουν με το 8″ δανειζομαι το τηλεσκοπιο του Θαναση και εντοπιζω την θεση τους με τον τηλεσκοπικο ερευνητη.. Μ72 νατο στο μεσο του πεδιου μια μικροσκοπικη μπαλιτσα λιγο πιο πανω ενα αστροαλματακι στη θεση του Μ73 νατα 4 αστερακια στο πεδιο οπως ειναι κοντα κοντα δινουν την ψευδαισθηση νεφελωματος.. ο Θανασης επιβεβαιωνει την παρατηρηση. Στοχευω το Μ2 ηδη ορατο στον ερευνητη παει και αυτο, ωρα 5:27 ο ουρανος εχει φωτισει πισω στο δικο μου τηλεσκοπιο παρατηρω παλι το Μ2 και βρισκω γρηγορα γρηγορα και το Μ15 με καταλευκο πυρηνα σε σκουρο μπλε φοντο ωρα 5:30, εχει φωτισει πια… στοχευση στη θεση του Μ30 δεν διακρινονται αστρα ο α Αιγοκερω ειναι ψηλα αλλα ο ουρανος φωτισμενος το Μ30 ειναι αδυνατο… μπλε λουλακι πεδιο στον προσοφθαλμιο GAME OVER…….
Ο πρωτος μαραθωνιος Messier νοτιας Ελλαδας ολοκληρωθηκε με απολυτη επιτυχια!
Τελικες επιδοσεις:
Γιωργος 109 αντικειμενα
Θανασης 108 αντικειμενα
Κατερινα 217 αντικειμενα (τα εβλεπε εις διπλουν για επιβεβαιωση και καταγραφη, της ειμαστε καταυποχρεωμενοι!!! )
Charles Messier 1730-1817Ο W. Herschel αργοτερα εφτιαξε τον δικο του καταλογο αντικειμενων με νεφελωδη οψη, ομως απο σεβασμο δεν εδωσε σε κανενα αντικειμενο που ειχε ηδη καταγραψει ο Messier αριθμο στον δικο του καταλογο. Τα αντικειμενα του καταλογου του Messier μαζι με καποιες προσθηκες ειναι 110 (ακριβεστερα ισως 109 με διπλη καταγραφη του Μ101). Στην δεκαετια του 70 καποιοι στις ΗΠΑ παρατηρησαν πως ετσι οπως ειναι δισκορπισμενα στον ουρανο ειναι δυνατον σε καποια ασεληνη νυχτα κοντα στην εαρινη ισημερια να τα παρατηρησει κανεις ολα σε μια νυχτα! Ο αειμνηστος W. S. Houston εγραψε στο Sky and Telescope σχετικα και σιγα σιγα ολο και περισσοτεροι ερασιτεχνες αντιμετωπιζαν την προκληση να δουν ολα τα “Μ αντικειμενα” σε μια βραδια.. αυτο ονομαστηκε Μαραθωνιος Messier…
Εχω ακουσει πως παλιοτερα στην Μακεδονια καποιοι ελληνες ερασιτεχνες εκαναν εναν τετοιο Μαραθωνιο (ας γραψει σχετικα καποιος φιλος εαν γνωριζει). Το 2007 ηρθε η σειρα της νοτιας Ελλαδας, τα γεγονοτα εκτυλιχθηκαν οπως τα εξιστορω.
Υστερα απο συνεννοηση με το Θαναση (Ιανο) απο Σπαρτη και την Κατερινα απο Αθηνα οριστικοποιηθηκε ως τοπος για τον μαραθωνιο Messier 2007 η τοποθεσια βορεια απο το Τουριστικο Ταυγετου.
Αφου παρελαβα την Κατερινα απο το ΚΤΕΛ της Καλαματας ανηφορισαμε στο Τουριστικο Ταυγετου. Μετα απο λιγο εφτασε και ο Θανασης χαιρετισμοι τακτοποιηση στα δωματια και μια συντομη βολτα να βρουμε το καταλληλο σημειο για παρατηρηση. Ενα πλατωμα 3 περιπου χιλιομετρα βορεια ηταν οτι επρεπε. Οριζοντας 360 μοιρες και αρκετος χωρος για παρκαρισμα αυτοκινητων και τοποθετηση τηλεσκοπιων. Το δικο μου 8″ f/4.5 dob ιδιοκατασκευή, το 10″ f/4.8 skywatcher dob του Θαναση και τα 10×40 κυαλια μου ηταν ετοιμοπολεμα.
Επιστροφη στην βαση μας και καφεδακι καθοτι ο ουρανος εδειχνε εντελως συννεφιασμενος. Καπου καπου εβγαινα εξω και κοιταζα προς τα πανω 8 και κατι διαπιστωσα πως ο ουρανος εντελως ξαφνικα ηταν πεντακαθαρος… μπηκα μεσα ουρλιαζοντας ξεκιναμε!!!
Ντυσιμο γρηγορα γρηγορα στα ζεστα και αμεση εξορμηση στο σημειο παρατηρησης. Στο μεταξυ ενσωματωθηκε και ο φιλος Παναγιωτης απο Καλαματα που νομιζοντας πως ο καιρος θα ειναι ακαταλληλος ηρθε ελαφρα ντυμενος. Στησαμε τα τηλεσκοπια ενω η πρωτη ομαδα αντικειμενων του μαραθωνιου επεφτε ηδη επικινδυνα χαμηλα. Πανικος!!!!!!
Πρωτος στοχος Μ77 στο Κητος στοχευση με quickfinder και νατο στο πεδιο! Ο λαμπρος πυρηνας του γαλαξια τον εκανε ευκολα ορατο, ωρα 20:33 ο μαραθωνιος ειχε ξεκινησει! Δευτερος στοχος το Μ74 στους Ιχθεις πολυ δυσκολο δανειζομαι το 10″ του Θαναση βρισκω τον γαλαξια, ενα κατι παραπανω απο το τιποτα στοπ πεδιο μια αδιορατη λαμψη ορατη με κινηση του σωληνα επιβεβαιαωση απο τον Παναγιωτη και καταχωριση απο την ακουραστη … γραμματεα μας Κατερινα που κατεγραφε τους στοχους και επιβεβαιωνε κοιταζοντας απο τον προσοφθαλμιο. M31,32,110 στην Ανδρομεδα και υστερα Μ33 ορατο εντελως οριακα με το 8″ f/4.5 ο Θανασης καθυστερει και αποτυχαινει να βρει το Μ33 που εχει πεσει ηδη χαμηλα και επηρεαζεται απο την φωτορυπανση της Καλαματας.
Τα πρωτα δυσκολα αντικειμενα εφυγαν σιγα σιγα ανεβαινουμε προς τα πανω και τελειωνουμε το πρωτο γκρουπ με το Μ79 στον Λαγωο ωρα 20:57 που επεφτε χαμηλα… ανασα.. παρα τα δυσκολα τα βγαλαμε περα… στον μαραθωνιο Messier δεν υπαρχει “ζεσταμα” απαιτειται εκινηση με γερο “σπριντ” αν δεν θελει κανεις να χασει καποια απο τα πρωτα αντικειμενα στο λυκοφως.Ειχα παρει φορα ενα ενα ανεφερα τα αντικειμενα και την ωρα το ιδιο και ο Θανασης η Κατερινα κατεγραφε, μερικοι σταθμοι:
21:12 Μ35 στους Διδυμους, 21:38 Μ65-66 στον Λεοντα, 21:55 Μ51 στους Θηρευτικους Κυνες….
Ξαφνικα φωτα απο ενα αμαξι και φωνες Σπαρτιατες ! Καλαματιανοι!!! Ηταν η γνωριμη φωνη του φιλου Τακη (dark nebula) που με τον spartiatis ηρθαν να μας βρουν. Χαιρετηθηκαμε και εστησαν και αυτοι το τηλεσκοπιο τους
Τελικα ωρα 22:26 στοχευση στο μεσο της νοητης γραμμης ε Παρθενου – β Λεοντα και το ζευγος των φωτεινων γαλαξιων Μ84-Μ86 ηταν στο πεδιο του 18mm Meade SWA.. αρχιζε η σαρωση της περιοχης Παρθενου – Κομης. Με την βοηθεια λεπτομερων χαρτων και αντικατασταση των αστροαλματων με … γαλαξιοαλματα αποπεδιο σε πεδιο εγινε γρηγορα και αποφασιστικα!
Ωρα 22:43 χωρις βιασυνη τελειωσε η σαρωση με την καταγραφη του Μ99 στην Κομη της Βερενικης.
Σαρωση των γαλαξιων Μ61 και Μ49 και τελος καταγραφη των Μ68, Μ83 στην Υδρα ωρα 22:57.
Απογραφη μεχρι στιγμης 69 αντικειμενα αλλα 41 και τελος… ωρα για καποια χαλαρωση καταγραφη Μ13 Μ92 και Μ5 πριν τα μεσανυχτα και μαζεμα ζεστασιας στο αυτοκινητο.. ηταν απαραιτητη….
Antianemikos (Messier Marathon Man) με την κατάλληλη ένδυση για κρύο τέλη Μάρτη σε υψόμετρο 1400 ποζάρει με το ιδιοκατασκευή τηλεσκόπιο του...
Ο Παναγιωτης απο Καλαματα και οι φιλοι απο την Σπαρτη εφυγαν αφου μας χαιρετησαν μειναμε η αρχικη ομαδα των τριων αποφασισμενων για ολα!!!
Μετα το διαλλειμα ωρα 00:40 το Μ57 μολις φαινοταν πανω απο το βουνο καταγραφη και συνεχεια! Περασμα σιγα σιγα σε Οφιουχο Σκορπιο και τελος Τοξοτη… πρωτο αντικειμενο στον Τοξοτη το ανοιχτο σμηνος Μ23 ωρα 03:15… σαρωση των γνωριμων καλοκαιρινων Μ8, Μ20,Μ22 …..εως το Μ55 ωρα 4:58 οπως εσκαζε πανω απο τον οριζοντα.. ενα πρωινο πουλι τιτιβισε καπου μακρια, η αυγη δεν θα αργουσε, πανω στο χορταρι ελαμπαν μικροσκοπικοι κρυσταλλοι παγου…….. ηταν η ωρα για την τελικη αναμετρηση στα συνορα του Τοξοτη, στον Υδροχοο και τελος στην απολυτη προκληση: το Μ30 στον Αιγοκερω.
Ας δουμε τι εγινε: 05:03 Μ75 στα συνορα Τοξοτη Αιγοκερω νατο στο πεδιο, ωρα 05:20 αναζητηση του μικροσκοπικου σφαιρωτου Μ72 και του μικροαστερισμου – ψευδοσμηνους Μ73, τιποτα! Αδυνατο να βρεθουν με το 8″ δανειζομαι το τηλεσκοπιο του Θαναση και εντοπιζω την θεση τους με τον τηλεσκοπικο ερευνητη.. Μ72 νατο στο μεσο του πεδιου μια μικροσκοπικη μπαλιτσα λιγο πιο πανω ενα αστροαλματακι στη θεση του Μ73 νατα 4 αστερακια στο πεδιο οπως ειναι κοντα κοντα δινουν την ψευδαισθηση νεφελωματος.. ο Θανασης επιβεβαιωνει την παρατηρηση. Στοχευω το Μ2 ηδη ορατο στον ερευνητη παει και αυτο, ωρα 5:27 ο ουρανος εχει φωτισει πισω στο δικο μου τηλεσκοπιο παρατηρω παλι το Μ2 και βρισκω γρηγορα γρηγορα και το Μ15 με καταλευκο πυρηνα σε σκουρο μπλε φοντο ωρα 5:30, εχει φωτισει πια… στοχευση στη θεση του Μ30 δεν διακρινονται αστρα ο α Αιγοκερω ειναι ψηλα αλλα ο ουρανος φωτισμενος το Μ30 ειναι αδυνατο… μπλε λουλακι πεδιο στον προσοφθαλμιο GAME OVER…….
Ο πρωτος μαραθωνιος Messier νοτιας Ελλαδας ολοκληρωθηκε με απολυτη επιτυχια!
Τελικες επιδοσεις:
Γιωργος 109 αντικειμενα
Θανασης 108 αντικειμενα
Κατερινα 217 αντικειμενα (τα εβλεπε εις διπλουν για επιβεβαιωση και καταγραφη, της ειμαστε καταυποχρεωμενοι!!! )
